به گزارش خبرنگار «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر حسین بهاروند، عضو هیات علمی پژوهشکده رویان و از مجریان این طرح با اعلام این مطلب خاطرنشان کرد: نقشه پروتئینی سلولهای بنیادی جنینی انسان که با همکاری محققان پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تهیه شده، درک ما را از زیست شناسی این سلولها افزایش میدهد.
وی با اعلام این که در این مطالعه هویت 700 پروتئین بیان شونده در سلولهای بنیادی جنینی انسانی با استفاده از روش الکتروفورز دو بعدی و اسپکترومتری جرمی مشخص شده است، افزود: این نقشه و اطلاعات کامل پروتیینهای شناسایی شده به همراه ابزارهای جستوجو گر قوی در نشانی الکترونیکی www.royanproteomics.ir قابل دسترسی است که با استفاده از این ابزارهای جستوجوگر میتوان نحوه توالی پروتئینها، نام ژن و تمام اطلاعات مرتبط با تجزیه و تحلیل پروتیین سلولهای بنیادی را دریافت کرد. دکتر بهاروند تصریح کرد: فراوانترین این پروتئین ها، چاپرونها، پروتئینهای گرماشک، پروتئوزدرمها و پروتئینهای پاسخ ده در مقابل استرس بودند و پروتئینهای فراوانی نیز مرتبط با تقسیم و تمایز سلولی شناسایی شدند.
وی در تبیین اهداف انجام این تحقیق، به کاربردهای روزافزون سلولهای بنیادی در زمینههای مختلف پزشکی و ضرورت شناخت کامل این سلولها به منظور کاربرد آنها اشاره کرد و اظهار داشت: سوالاتی نظیر شاخص یا شاخصهای شناسایی این سلولها و ژن یا ژنهایی که در سطح پروتئین یا mRNA در این سلول ها تجلی مییابد، این که آیا این پروتئینهای اختصاصی در طول تکوین یک فرد از جنینی به بزرگسالی و یا در طول تکامل از موجودات ابتدایی تا پستانداران حفظ شدهاند و آیا می شود با شناخت پروتیئن یا پروتئینهای اصلی و مسیر تبدیل و انتقال آنها یک سلول فیبروبلاست پوست را تبدیل به یک سلول بنیادی نظیر سلول بنیادی جنینی کرد و سوالاتی دیگر نظیر اینها ما بر آن داشت که مطالعه تجزیه و تحلیل پروتئینهای سلولهای بنیادی را آغاز کنیم.
به گزارش ایسنا، دکتر بهاروند افزود: در مرحله نخست، هویت پروتیینی سلولهای بنیادی جنینی انسانی به دنبال تولید سلولهای بنیادی جنینی انسانی در پژوهشکده رویان و چاپ مقالات آن در مجلات معتبر بینالمللی مشخص و مقاله آن با همکاری پژوهشکده رویان و پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی در مجله «پروتئومیکس» (proteomics) به چاپ رسید.
وی با بیان این که یکی از عکسهای مقاله مزبور، به عنوان طرح روی جلد مجله پروتئومیکس به چاپ رسیده، خاطر نشان کرد: هم اکنون مجریان طرح بر آن هستند تا پروتئینهای اصلی را که در بنیادینگی سلولی نقش دارند شناسایی کنند. در این خصوص پروتئینهای جالبی در سلولهای بنیادی جنینی موش یافتهاند که امید است بتوان با تحقیقات ژرف در بستر سلولهای بنیادی به شناخت عامل یا عوامل بنیادینگی سلولی دست یافت و روزی بتوان حتی یک سلول فیبروبلاستی را به سلول بنیادی تبدیل کرد.
عضو هیات علمی پژوهشکده «رویان» جهاد دانشگاهی با اشاره به این که تعداد 60 پروتئین در این سلولها حدود 30 درصد ازحجم پروتئینها را تشکیل میدهند، افزود: فاز دوم پروژه آن است که بدانیم چه پروتئینی در بنیادی بودن سلول نقش دارد و میزان این نقش چقدر بوده و یا در چه مرحلهای در تمایز حذف میشود.
در حال حاضر نقشه 108 پروتئین موش شناسایی شده و 94 پروتئین مشترک بین موش و انسانی را شناسایی کردهایم.
به گزارش ایسنا، دکتر بهاروند در ادامه با بیان این که از فن آوری سلولهای بنیادی به عنوان دومین انقلاب در زیستشناسی و پزشکی بعد از فن آوری زیستی یاد میشود افزود: فن آوری سلولهای بنیادی در مطالعات زیست شناسی تکوینی یا جنین شناسی، توسعه داروسازی، ناهنجاریشناسی و سم شناسی و مطالعه عملکرد ژنها در موجود زنده دارای اهمیت است اما مهمترین ارزش این سلولها در صلب پیوند است و امید است که بتوان روزی با کمک این سلولها در جهت درمان بسیاری از بیماریهای صعب العلاج گام برداشت و دانشمندان بر این امیدند که طی 10 سال آینده این مسایل به واقعیت بپیوندد.
وی در پایان با گرامیداشت یاد و خاطره دانشمند فقید زندهیاد دکتر سعید کاظمی آشتیانی اظهار داشت: مرحوم دکتر کاظمی آشتیانی یکی از همکاران اصلی طرح و نویسندگان این مقاله بود که این طرح بدون نگاه خردمندانه و دیدگاه عمیق تحقیقاتی وی شروع نمیشد و به پیش نمیرفت.